Αν αγαπάτε τα φυτά εσωτερικού χώρου ή σκέφτεστε να προσθέσετε μερικά ακόμη στο σπίτι σας, υπάρχει ένας λόγος παραπάνω να το κάνετε: δεν ομορφαίνουν απλώς το χώρο, αλλά συμβάλλουν ουσιαστικά στον καθαρισμό του αέρα που αναπνέετε.
Καθώς περνάμε περίπου το 90% της ζωής μας σε εσωτερικούς χώρους, η ποιότητα του αέρα στο σπίτι ή το γραφείο μας έχει μεγαλύτερη σημασία απ’ όσο φανταζόμαστε. Πολλές δραστηριότητες της σύγχρονης καθημερινότητας απελευθερώνουν ρύπους στον αέρα που προέρχονται από προϊόντα καθαρισμού, βαφές σε έπιπλα και ηλεκτρονικές συσκευές. Η καλή είδηση είναι πως τα φυτά μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά στην αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος.
Ας δούμε πώς το καταφέρνουν, ποια είναι τα πιο αποτελεσματικά φυτά, και πώς μπορείτε να αξιοποιήσετε στο έπακρο τους πράσινους συμμάχους σας.
Γιατί είναι σημαντική η ποιότητα του αέρα στους εσωτερικούς χώρους
Η ρύπανση του αέρα στο εσωτερικό των κτιρίων είναι πραγματικό πρόβλημα, ιδιαίτερα σε σπίτια και γραφεία που είναι καλά μονωμένα και ο αέρας ανανεώνεται δύσκολα. Οι πιο συνηθισμένοι ρυπαντές περιλαμβάνουν:
Πτητικές οργανικές ενώσεις (VOCs), όπως η φορμαλδεΰδη, το βενζόλιο και η αμμωνία
Αέρια από καθημερινά αντικείμενα: συνθετικά έπιπλα, καθαριστικά σπρέι, οικοδομικά υλικά και ηλεκτρονικές συσκευές
Αυτές οι ουσίες μπορούν να προκαλέσουν το λεγόμενο «σύνδρομο του άρρωστου κτιρίου», με συμπτώματα όπως πονοκεφάλους, ναυτία, δυσκολία στην αναπνοή και έλλειψη συγκέντρωσης. Σε βάθος χρόνου, η κακή ποιότητα αέρα συνδέεται με σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως το άσθμα, η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) και ακόμη και ο καρκίνος του πνεύμονα.
Τα νέα όμως είναι ενθαρρυντικά: έρευνες δείχνουν ότι τα φυτά καθαρίζουν τον αέρα αποδοτικά σε κλειστούς χώρους. Σε σύγκριση με χώρους χωρίς φυτά, παρατηρούνται 34% λιγότερα αναπνευστικά προβλήματα, 54% λιγότεροι ερεθισμοί στα μάτια και 24% λιγότεροι πονοκέφαλοι.
Πώς τα φυτά καθαρίζουν τον αέρα
Η επιστήμη πίσω από τον καθαρισμό του αέρα από τα φυτά είναι εντυπωσιακή. Μία διάσημη μελέτη της NASA το 1989 έδειξε ότι πολλά κοινά φυτά εσωτερικού χώρου μπορούν να απομακρύνουν έως και το 87% των πτητικών οργανικών ενώσεων από τον αέρα μέσα σε μόλις 24 ώρες. Πώς το καταφέρνουν;
Φωτοσύνθεση: Εκτός από το διοξείδιο του άνθρακα, τα φυτά απορροφούν και ρυπογόνες ουσίες μέσω μικροσκοπικών πόρων στα φύλλα τους (στόματα).
Μικροοργανισμοί στο ριζικό σύστημα: Το έδαφος και οι μικροοργανισμοί γύρω από τις ρίζες συμβάλλουν στη διάσπαση και εξουδετέρωση των βλαβερών χημικών ουσιών.
Ορισμένα φυτά είναι πιο αποτελεσματικά από άλλα. Έρευνα σε 28 είδη ανέδειξε φυτά όπως το Hemigraphis alternata, ο κοινός κισσός (Hedera helix), η χόγια (Hoya carnosa) και το καλλωπιστικό σπαράγγι (Asparagus densiflorus) είναι ιδιαίτερα ικανά στον καθαρισμό της ατμόσφαιρας.
Τα καλύτερα φυτά για καθαρότερο αέρα στο σπίτι
Αν έχετε ήδη φυτά στο σπίτι, μπορεί να διαθέτετε μερικά από τα εξής «φυσικά φίλτρα»:
Σανσεβιέρια ή Snake Plant: Ανθεκτικό, ιδανικό για χώρους με λίγο φως, απομακρύνει φορμαλδεΰδη, βενζόλιο και ξυλόλιο. Επίσης, μετατρέπει το CO₂ σε οξυγόνο και τη νύχτα και είναι ιδανικό για υπνοδωμάτια.
Φυτό αράχνη (Chlorophytum comosum): Πανεύκολο στη φροντίδα και πολύ αποτελεσματικό στην απορρόφηση φορμαλδεΰδης.
Κοινός κισσός (Hedera helix): Απομακρύνει το βενζόλιο, ξυλόλιο και φορμαλδεΰδη. Μπορεί επίσης να περιορίσει την παρουσία μούχλας στον αέρα.
Σπαθύφυλλο (Spathiphyllum): Εντυπωσιακό και κομψό, απορροφά αμμωνία, βενζόλιο και τριχλωροαιθυλένιο.
Αλόη: Απορροφά τη φορμαλδεΰδη και το βενζόλιο, και παράλληλα προσφέρει το καταπραϋντικό της τζελ για μικροτραυματισμούς.
Φτέρη (Nephrolepis exaltata): Απομακρύνει φορμαλδεΰδη και ξυλόλιο, ενώ αυξάνει την υγρασία στο χώρο.
Είναι ασφαλές να έχετε φυτά στο υπνοδωμάτιο;
Ένα συχνό ερώτημα είναι το αν είναι ασφαλές να έχετε φυτά στον χώρο όπου κοιμάστε. Ο μύθος ότι «τα φυτά μας κλέβουν το οξυγόνο τη νύχτα» έχει αποτρέψει πολλούς από το να τα τοποθετήσουν στο υπνοδωμάτιο. Όμως η επιστήμη τον έχει καταρρίψει.
Αν και τα φυτά τη νύχτα εκπνέουν μικρές ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα (καθώς σταματά η φωτοσύνθεση), η ποσότητα αυτή είναι αμελητέα σε σύγκριση με την αναπνοή ενός ανθρώπου. Στην πραγματικότητα, ένας άνθρωπος που κοιμάται παράγει πολύ περισσότερο CO₂ από ό,τι ένα μικρό φυτό.
Πώς να αξιοποιήσετε στο έπακρο τα φυτά σας
Πόσα φυτά χρειάζεστε; Οι ειδικοί προτείνουν 1–2 μεσαίου μεγέθους φυτά (σε γλάστρες 15–20 εκ.) για κάθε 16,7 τ.μ. χώρου. Όσο πιο μεγάλα και ταχέως αναπτυσσόμενα είναι τα φυτά, τόσο περισσότερους ρύπους μπορούν να απορροφήσουν.Σανσεβιέρια για καθαρισμό του αέρα σε εσωτερικούς χώρους.png
Πού να τα τοποθετήσετε; Επιλέξτε φυτά ανάλογα με το φως, τον προσανατολισμό και τη θερμοκρασία του δωματίου:
Ανατολικός προσανατολισμός: Ιδανικός για μυρωδικά, σπανάκι και ανθοφόρα φυτά όπως οι πετούνιες.
Δυτικός προσανατολισμός: Κατάλληλος για φυτά που αγαπούν τη ζέστη, όπως το δεντρολίβανο, η λεβάντα και τα παχύφυτα.
Θέλετε να πάτε ένα βήμα παραπέρα; Μπορείτε να δημιουργήσετε έναν «κάθετο κήπο» (living wall), ο οποίος συγκεντρώνει πολλά φυτά σε περιορισμένο χώρο. Υπάρχουν επίσης γενετικά ενισχυμένα φυτά με αυξημένη ικανότητα καθαρισμού, αλλά τα παραδοσιακά είδη είναι εξίσου αποτελεσματικά και πιο εύκολο να βρεθούν.
Φροντίδα για τα φυτά που καθαρίζουν την ατμόσφαιρα
Τα υγιή φυτά είναι και τα πιο αποτελεσματικά! Είναι καλό να χρησιμοποιείτε ποιοτικό φυτόχωμα, να ποτίζετε τακτικά (χωρίς υπερβολές) και φροντίστε να στραγγίζουν σωστά οι γλάστρες. Ελέγχετε για έντομα όπως οι αφίδες και τα άκαρια, και μπορείτε να αντιμετωπίσετε με φυσικά μέσα, όπως τα εντομοκτόνα σαπούνια.
Συμπερασματικά
Τα φυτά εσωτερικού χώρου είναι κάτι πολύ περισσότερο από διακοσμητικά στοιχεία. Λειτουργούν ως φυσικά φίλτρα που καθαρίζουν την ατμόσφαιρα, μειώνουν τους βλαβερούς ρύπους και βελτιώνουν τη διάθεσή σας. Με τη σωστή επιλογή και φροντίδα, μπορούν να μεταμορφώσουν τον χώρο σας σε ένα πιο υγιεινό, ευχάριστο και όμορφο περιβάλλον.
Πηγές
Plants and Indoor Air Quality
Screening indoor plants for volatile organic pollutant removal efficiency
