Η τριανταφυλλιά είναι πολυετής φυλλοβόλος θάμνος. Εξαιτίας της σπουδαιότητας του φυτού, έχουν δημιουργηθεί περισσότερες από 20.000 ποικιλίες και υβρίδια.
Οι τριανταφυλλιές καλλιεργούνταν από τα αρχαία χρόνια, καθώς υπάρχουν αναφορές από τον Ησίοδο και τον Ηρόδοτο. Ένα υπέροχο φυτό κατάλληλο για όλους τους κήπους. Θεωρείται από τα βασικά φυτά για την κατασκευή ενός νέου κήπου, τόσο για το σχήμα της και φύλλωμά της, κυρίως όμως για τα καταπληκτικά χρώματά και την μεγάλη ανθοφορία της. Χρησιμοποιείται επίσης στην ανθοδετική για την δημιουργία εντυπωσιακών ανθοσυνθέσεων.
Το ύψος της τριανταφυλλιάς, αναλόγως της ποικιλίας κυμαίνεται από 0,20cm – 3m. Κατά μήκος των βλαστών υπάρχουν πολλά αγκάθια. Τα φύλλα της είναι σύνθετα με 5 – 7 φυλλάρια. Τα άνθη της μπορεί να είναι:
- απλά,
- διπλά,
- ημίδιπλα,
- μικρού μεσαίου ή μεγάλου μεγέθους,
- μονόχρωμα ή πολύχρωμα.
Ακόμη ,υπάρχουν πολλές αρωματικές ποικιλίες.
Αναλόγως του μεγέθους και του αριθμού των ανθέων ανά βλαστό, οι τριανταφυλλιές διακρίνονται ως:
- υβρίδια τσαγιού, (Hybrid Tea Roses).
- πολυανθείς (Floribunda)
- και σε μεγανθείς.
Αναλόγως του μεγέθους τους, κατατάσσονται ως : - μίνι,
- θαμνώδεις,
- δεντρώδεις,
- και αναρριχώμενες ποικιλίες.
Φύτευση – Μεταφύτευση τριανταφυλλιάς:
Για καλύτερη ανάπτυξη και άνθηση των φυτών καλό είναι να φυτεύονται σε γόνιμα εδάφη, καλά αποστραγγιζόμενα και πλούσια σε οργανική ουσία. Παρόλα αυτά οι τριανταφυλλιές μπορούν να αναπτυχθούν και σε πιο φτωχά εδάφη. 
Ιδανικές συνθήκες:
Αναπτύσσεται καλύτερα όταν φυτεύεται σε ηλιαζόμενες θέσεις, αλλά αναπτύσσεται επαρκώς και σε ημισκιερές. Είναι ανθεκτικό φυτό τόσο στις χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα όσο και στις υψηλές του καλοκαιριού.
Η τριανταφυλλιά απαιτεί τακτικές αρδεύσεις από τα μέσα της άνοιξης και κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες. Χρειάζεται προσοχή στην αποστράγγιση του εδάφους. Εδάφη που συγκρατούν πολύ νερό ή φυτοδοχεία που το νερό δεν απομακρύνεται εύκολα μετά το πότισμα, μπορεί να προκαλέσουν καχεκτική ανάπτυξη και σε πιο ακραίες περιπτώσεις φυλλόπτωση, ανθόπτωση και άνθη με άτονους χρωματισμούς. Συχνά μετά το πότισμα μπορεί να ακολουθήσει σκάλισμα του εδάφους για απομάκρυνση των ζιζανίων και τον αερισμό του εδάφους.
Ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της φροντίδας της τριανταφυλλιάς και της επιτυχίας της εξαρτάται από το σωστό κλάδεμα. Η κατάλληλη εποχή για το χειμερινό κλάδεμα είναι από τα τέλη Ιανουαρίου μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου, ανάλογα με την περιοχή και το υψόμετρο. Σε περιοχές με υψηλό υψόμετρο μπορεί να καθυστερήσει μέχρι τις πρώτες μέρες του Μαρτίου. Υπάρχει όμως μια προϋπόθεση το φυτό θα πρέπει να βρίσκεται σε λήθαργο για να επιτευχθεί το κλάδεμα. Αν περάσει το χρονικό διάστημα που το φυτό βρίσκεται στην συγκεκριμένη κατάσταση καλύτερα να μην επιχειρηθεί. Ας γίνει την επόμενη χρονιά την κατάλληλη στιγμή.
Για όσους δεν γνωρίζουν:
Λήθαργος ή dormant στα Αγγλικά, λέγεται το χρονικό διάστημα που το φυτό είναι αδρανής, βρίσκεται σε νάρκη. Επιτελεί τις λιγότερες διεργασίες και λειτουργίες.
Ποια όμως η εμπειρία σας στο κλάδεμα;
Κλαδεύουμε τις τριανταφυλλιές μισό εκατοστό πάνω από τον οφθαλμό και με τομή που να κλίνει ελαφρώς από την αντίθετη πλευρά με γωνία κλίσης 45 μοιρών. Αν κόψετε ψήλότερα,το τακούνι που θα μείνει θα ξεραθεί, ενώ αν κόψετε χαμηλότερα ίσως καταστραφεί το μάτι ή το καταστήσει ευπαθές σε μυκητολογική προσβολή. Επίσης τομή με λανθασμένη κλίση θα μαζεύει νερό στον οφθαλμό
– Κλαδεύουμε τις τριανταφυλλιές σε μάτι που βλέπει προς τα έξω για να
εξασφαλίσουμε:
- ανοιχτό κέντρο στο φυτό,
- κυκλοφορία του αέρα
- και την είσοδο του ηλιακού φωτός στα φύλλα.
Με αυτόν τον τρόπο μειώνεται η πιθανότητα προσβολής από μύκητες (ωίδιο τριανταφυλλιάς, σκωρίαση τριανταφυλλιάς, μαύρη κηλίδωση). Μοναδική εξαίρεση στο κλάδεμα της τριανταφυλλιάς είναι οι αναρριχώμενες και έρπουσες τριανταφυλλιές, όπου κλαδεύουμε μερικά κλαδιά που βλέπουν προς το κέντρο για να εξασφαλίσουμε κατακόρυφη βλάστηση.
Κατά το κλάδεμα αρχικά αφαιρούνται τα ξεραμένα φύλλα ή άνθη που έχουν παραμείνει στο φυτό από την προηγούμενη περίοδο καθώς και οι παραφυάδες που έχουν βγει από την βάση του φυτού. Μετά αφαιρούνται οι νεκροί, κατεστραμμένοι βλαστοί που δεν πρόκειται να δώσουν νέα βλάστηση, καθώς και τα λεπτά και στραβά κλαδιά, που γενικά διαφοροποιούν το σχήμα του. Ακολουθεί το κλάδεμα των υγιών βλαστών αφαιρώντας από αυτούς περίπου τα 2/3 του μήκους τους. Αυτό το κάνουμε στις θαμνώδεις και δενδρώδεις τριανταφυλλιές.
Στις αναρριχώμενες ποικιλίες συνήθως κλαδεύουμε τους βλαστούς στα 5 cm από τα διετή κλαδιά που εκφύονται. Κατά την περίοδο βλάστησης και άνθησης των φυτών θα πρέπει να αφαιρούνται τα υπερώριμα άνθη, διότι μειώνουν την ανθοφορία. 
- ελαφρύ,
- μέτριο,
- αυστηρό κλάδεμα.
Όσο πιο εύρωστο είναι ένα φυτό, τόσο πιο ελαφριά το κλαδεύουμε και το αντίθετο όσο πιο ασθενικό είναι ένα φυτό, τόσο πιο αυστηρά το κλαδεύουμε.
Ελαφρύ: αφαιρούμε το 1/3 του συνολικού μήκους των κλαδιών.
Μέτριο: αφαιρούμε το ½ του συνολικού μήκους των κλαδιών.
Αυστηρό: αφαιρούμε το μεγαλύτερο μέρος των κλαδιών, φροντίζοντας αυτά που μένουν να έχουν 3-5 οφθαλμούς.
Αναφορά βημάτων κλαδέματος:
– Κλαδεύουμε το υγιές ξύλο της τριανταφυλλιάς και αν το εσωτερικό του βλαστού έχει χρώμα καφετί ή είναι ξερό, συνεχίζουμε να κόβουμε μέχρι να βρούμε λευκό υγιές ξύλο.
– Αφαιρούμε τους πλεονάζοντες βλαστούς όταν εκπτυχθούν περισσότεροι από έναν βλαστό από το μάτι που κλαδέψαμε τις τριανταφυλλιές (το φαινόμενο παρουσιάζεται στις ζωηρές ποικιλίες).
– Αφαιρούμε τους άγριους βλαστούς από το σημείο που εκφύονται στη ρίζα καθώς πολλές τριανταφυλλιές είναι εμβολιασμένες σε υποκείμενα άγριας τριανταφυλλιάς.
Κατηγορίες ανάλογα με το μέγεθος του φυτού:
Μινιατούρες τριανταφυλλιές (νάνες): μικρό μέγεθος έως 40 cm. Άνθη πολλά ,μικρά σε μέγεθος, για μεγάλο χρονικό διάστημα. Μπορεί να υπάρχει ένα άνθος ή πολλά μαζί στην άκρη του στελέχους. Κατάλληλα για φυτοδοχεία και παρτέρια.
Θαμνώδεις τριανταφυλλιές: Ύψος μέχρι 2 m. Αναπτύσσουν χαμηλό κεντρικό κορμό, με πλάγιους βραχίονες που σε αυτούς αναπτύσσονται οι νέοι βλαστοί.
Είναι οι τριανταφυλλιές που απαντώνται πιο συχνά σε κήπους και πάρκα.
Δενδρώδεις τριανταφυλλιές: Με ύψος 1,5 – 2 μέτρα που διακρίνονται από τις θαμνώδεις στο ότι σχηματίζουν μακρύ κεντρικό κορμό, όπου πάνω σε αυτόν αναπτύσσονται τα υπόλοιπα στελέχη, βλαστοί και άνθη.
Αναρριχώμενες τριανταφυλλιές: Ξεπερνούν τα 2-3 μέτρα σε ύψος και έχουν την ικανότητα να αναρριχώνται σε τοίχους ή κολώνες. Χρειάζονται πάντα κατάλληλη υποστύλωση – δέσιμο των βλαστών, σε κάποια σταθερά σημεία.
Τι ειδικό κλάδεμα χρειάζεται κάθε είδος της τριανταφυλλιάς;
Το κλάδεμα της τριανταφυλλιάς διαφέρει ανάλογα με την ποικιλία της, καθώς κάθε είδος έχει διαφορετικές ανάγκες για να διατηρήσει το σχήμα του και να διατηρήσει την πλούσια ανθοφορία του.
– Σε τριανταφυλλιές μινιατούρες, (Miniature Roses)
αφαιρούμε την αδύνατη-νεκρή βλάστηση και κλαδεύουμε τα ζωηρά κλαδιά σε 3-4 μάτια σε ύψος 15-20 cm από το έδαφος. Το κλάδεμα γίνεται στα τέλη του χειμώνα ή νωρίς την άνοιξη.
– Σε τριανταφυλλιές «υβρίδια τσαγιού»(Hybrid Tea Roses)
Κλαδεύουμε τους υγιείς βλαστούς σε ύψος 40-60 cm πάνω από το έδαφος αφήνοντας 3-5 μάτια υγιείς οφθαλμούς. Το κλάδεμα γίνεται νωρίς την άνοιξη πριν από την έκπτυξη των οφθαλμών. Επιπλέον,παράλληλα αφαιρούνται νεκροί αδύναμοι ή ασθενικοί βλαστοί.
– Σε θαμνώδεις τριανταφυλλιές, (Floribunda)
και (Grandiflora). 
– Σε αναρριχώμενες( Climping roses) και έρπουσες τριανταφυλλιές,
αφαιρούμε το αδύνατο ξύλο, κλαδεύουμε τους κατώτερους ανθοφόρους βλαστούς σε 3-4 οφθαλμούς . Διατηρούμε τους νέους ισχυρούς βλαστούς και δένουμε στην υποστήλωση τους βλαστούς που προέκυψαν από τα κύρια κλαδιά.
Σε αναρριχώμενες το βασικό κλάδεμα γίνεται το φθινόπωρο ή νωρίς την άνοιξη. Οι πλευρικοί βλαστοί αποκόπτονται στους 2-3 οφθαλμούς.
Τριανταφυλλιές εδαφοκάλυψης.(Ground Cover Roses )
Σε τριανταφυλλιές εδαφοκάλυψης γίνεται ένα ελαφρύ κλάδεμα κάθε άνοιξη για την αφαίρεση ξερών ή ασθενικών βλαστών και επιπλέον γίνεται περιοδική αφαίρεση παλαιών βλαστών για ανανέωση του φυτού.
Σημαντικό:
Απολυμαίνουμε πάντα τα εργαλεία κλαδέματος με διάλυμα χλωρίνης (1 κουταλιά του γλυκού σε ένα λίτρο νερό) ή με μπλε οινόπνευμα για να αποφύγουμε τη μετάδοση των ασθενειών από τριανταφυλλιά σε τριανταφυλλιά. Επίσης,ψεκάζουμε με εγκεκριμένο χαλκούχο διάλυμα τα κλαδεμένα φυτά. Διαχειριζόμαστε τα υπολείμματα του κλαδέματος για να καταστρέψουμε πιθανές εστίες μόλυνσης. Γενικά, το κλάδεμα όχι μόνο της τριανταφυλλιάς θέλει όχι μόνο κλαδευτήρι που κόβει αλλά και «μάτι που κόβει» Η αγάπη για τα φυτά μπορεί να μετατραπεί σε απέραντη γνώση ,μεγαλύτερη εμπειρία όχι μόνο κλαδέματος αλλά και γενικής φροντίδας για κάθε φυτό. Απώτερος στόχος αποτελεί η αύξηση των ανθέων αλλά και το έντονο χρώμα.
Ελληνική βιβλιογραφία :
- http://www.mistikakipou.gr/kladema_stis_triantafyllies/
- https://www.gardenguide.gr/πότε-να-κλαδέψω-την-τριανταφυλλιά/
- https://www.avramis.gr/CDBD34.aspx.
Ξενόγλωσση βιβλιογραφία:
- https://terragreenhouses.com/product/4-mini-roses/
- https://mainaamgarden.com/collections/hybrid-tea-roses
- https://en.famousroses.eu/el/products/lovely-green-floribunda-rose
- https://cityfloralgreenhouse.com/product/grandiflora-roses/
Γιαμαλής Γεώργιος
Γεωπόνος Φυτικής Παραγωγής M.Sc.
Σχολή Επιστημών Γεωπονίας και Δασολογίας
Τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης Δ.Π.Θ. Ορεστιάδα.
