Προκαλείται από το παθογόνο Plasmopara viticola (μικροοργανισμός που μοιάζει με μύκητα) που ταξινομείται: Chromista– Oomycota – Oomycetes – Peronosporales – Peronosporaceae.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ : Προσβάλλει όλα τα νέα όργανα του φυτού, που είναι ακόμη πράσινα. 

Φύλλα: Στα νεαρά φύλλα αρχικά εμφανίζονται κυκλικές κηλίδες ανοιχτού ή κιτρινοπράσινου χρώματος, «κηλίδες ελαίου» και στη συνέχεια στην κάτω επιφάνεια των φύλλων, με ευνοϊκές κλιματικές συνθήκες, αναπτύσσεται πλούσια λευκή εξάνθηση, τα εντόνως προσβεβλημένα φύλλα αποξηραίνονται και πέφτουν.

Στα ώριμα φύλλα ή σε όψιμες προσβολές κατά το φθινόπωρο, σχηματίζονται πολυάριθμες, μικρές, πολυγωνικές, κιτρινοκαστανές κηλίδες, με πλούσια λευκή εξάνθηση συνήθως κατά μήκος των κεντρικών νευρώσεων, παίρνοντας την όψη «μωσαϊκό»-«σταυροβελονιά». Οι προσβολές στα φύλλα από περονόσπορο μπορεί να συγχυσθούν είτε με τις προσβολές του ωϊδίου, είτε με την προσβολή από το άκαρι Eriophyes vitis, έντονες διογκώσεις στην πάνω πλευρά και κοίλανση μετά λευκών τριχών, «εξάνθηση» στην κάτω πλευρά.

Ταξιανθίες: προσβάλλονται σε οποιοδήποτε σημείο της ράχης ή του άνθους. Οι προσβολές στις ράχες είναι επιμήκης, αποχτούν χρώμα σκοτεινό ελαιώδες, μοιάζουν σαν «βρασμένα χόρτα» και συνήθως παίρνουν τη χαρακτηριστική μορφή «γάντζου». Σε συνθήκες υψηλής υγρασίας καλύπτονται από πλούσια λευκή εξάνθηση. Τα άνθη προσβάλλονται είτε απευθείας, είτε μέσω του ποδίσκου, μαραίνονται και πέφτουν.

Βότρυες: Μετά την γονιμοποίηση, από την καρπόδεση μέχρι το «γυάλισμα», οι ράγες παραμένουν ευαίσθητες στην προσβολή. Όταν η μόλυνση γίνει νωρίς, οι προσβλημένες ράγες αποκτούν καστανοπράσινο χρωματισμό και συνήθως καλύπτονται από τις λευκές εξανθήσεις του παθογόνου. Ενώ όταν η μόλυνση γίνει αργότερα και μέχρι την εποχή του «γυαλίσματος», η προσβολή περιορίζεται στους εσωτερικούς ιστούς των ραγών και αποκτούν χρώμα καστανό. Οι ράγες αυτές γίνονται δερματώδεις, ζαρώνουν, συχνά πέφτουν και δεν σχηματίζονται εξανθήσεις πάνω τους. Το σύμπτωμα αυτό συγχέεται με ¨ηλιόκαυμα¨.

Βλαστοί: Οι νεαροί βλαστοί προσβάλλονται συνήθως στο σημείο των γονάτων, όπου σχηματίζονται καστανόμαυρες επιμήκεις κηλίδες.

ΜΕΤΡΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ:

Καλλιεργητικά μέτρα: 1. Αποστράγγιση του αμπελώνα. 2. Καθαρισμός των ορίων από αυτοφυή φυτά. 3. Καταστροφή των πεσμένων φύλλων. 4. Καταστροφή των κληματίδων που έρπουν στο έδαφος. 5. Κατάλληλο κλάδεμα. 6. Οι γραμμές φύτευσης να είναι σε κατάλληλη απόσταση και να ακολουθούν τη φορά του ανέμου, ώστε να εξασφαλίζεται η καλύτερη κυκλοφορία του και η αποτελεσματικότερη χρησιμοποίηση της ηλιακής ακτινοβολίας.

Χημική αντιμετώπιση: Ο περονόσπορος του αμπελιού αντιμετωπίζεται κυρίως με προληπτικούς-προστατευτικούς ψεκασμούς. Σε περίπτωση ανάγκης θεραπευτικών ψεκασμών, βασική σημασία δεν έχει ο αριθμός των ψεκασμών όσο το επίκαιρο αυτών. Για να αποφύγουμε τις πολύ συχνές επεμβάσεις σε περιοχές που λειτουργούν οι «υπηρεσίες προειδοποιήσεων» θα πρέπει να εφαρμόζονται πιστά τα δελτία προειδοποιήσεων της υπηρεσίας. Τις περισσότερες χρονιές, σε περιοχές που επικρατούν ευνοϊκές συνθήκες για την ασθένεια συνιστώνται ενδεικτικά 4 ψεκασμοί που βασίζονται: στα στάδια βλάστησης της αμπέλου, στις συνθήκες περιβάλλοντος που επικρατούν και στην εξέλιξη της ασθένειας. Τα συνιστώμενα στάδια είναι τα εξής:  Όταν οι βλαστοί είναι νεαροί (8-10εκατ.), μετά από δέκα μέρες, λίγο πριν την άνθιση (στάδιο μούρου),μετά την γονιμοποίηση. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε ιδιαίτερα υγρές περιοχές μετά τη συγκομιδή συνιστώνται ένας ψεκασμός με βορδιγάλειο πολτό. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν : Χαλκούχα (Βορδιγάλειος πολτός, Οξυχλωριούχος χαλκός), Διθειοκαρβαμιδικά (maneb, mancozeb, propineb), παράγωγα του φθαλικού οξέος (chlorothalonil), Φθαλιμιδικά (folpet), Κινόνες (dithianon).

Τα ίδια μυκητοκτόνα κυκλοφορούν και σε μείγματα (Χαλκούχα και Διθειοκαρβαμιδικά), είναι προστατευτικά και η αποτελεσματικότητα τους διαρκεί περίπου 7-10 μέρες. Αργότερα αναπτύχθηκαν αρκετά διασυστηματικά μυκητοκτόνα αποτελεσματικά εναντίον της ασθένειας όπως: Φαινυλαμίδια (metalaxyl, benalaxyl), Οργανοφωσφορικά (fosetyl-Al), Ακεταμίδια (cymoxanyl), Στρομπιλουρίνες (famoxadone, azoxystrobin). Ιδιαίτερα συνιστάται η χρήση μειγμάτων και εναλλαγές των φυτοφαρμάκων (για αποφυγή ανθεκτικότητας), Διασυστηματικών με Χαλκούχα ή Διασυστηματικών με Διθειοκαρβαμιδικά (benalaxyl + mancozeb, benalaxyl + οξυχλωριούχος, cymoxanil + famoxadone). 

Βιολογική αντιμετώπιση: Τα αποτελέσματα από τη χρήση διαφόρων βιολογικών μεθόδων (βιολογικών παρασκευασμάτων), σε πειραματικό στάδιο, ήταν πολύ ενθαρρυντικά. Τέτοιες μέθοδοι είναι:Χρήση μυκήτων ανταγωνιστών του παθογόνου (fuzarium proliferatum) 

Εφαρμογή ουσιών που διεγείρουν τους φυσικούς μηχανισμούς αντοχής της αμπέλου κατά του παθογόνου (η ουσία laminarim που προέρχεται από τo φύκος Laminaria digitata). Χρησιμοποίηση εκχυλισμάτων από το φυτό Inula viscosa που περιέχει μυκητοκτόνες ουσίες.

Για επιβεβαίωση των σκευασμάτων σε περίπτωση που κάποιο έχει χάσει έγκριση η παραπομπή είναι η εξής.

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΤΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ - ΒΑΚΤΗΡΙΟΛΟΓΙΑΣ Χ. ΓΚΑΤΖΙΛΑΚΗΣ , Δ. ΓΟΥΤΟΣ