Οι σημαντικότερες ιώσεις που προσβάλουν τα ελαιόδεντρα είναι οι εξής:

• ιός σχετιζόμενος με τον ίκτερο των φύλλων – Olive leaf yellowing associated virus (OLYaV),

• ιός της λανθάνουσας δακτυλιωτής κηλίδωσης της ελιάς – Olive latent ringspot virus (OLRSV),

• λανθάνον ιός της ελιάς 3 – Olive latent virus 3 (OLV – 3).

Ο ιός OLYaV ανήκει στην οικογένεια Closteroviridae, ενώ δεν έχει κατηγοριοποιηθεί σε κάποιο γένος της οικογένειας. Το γονιδίωμά του είναι μονόκλωνο RNA και η μετάδοση του γίνεται με αφίδες. Συνήθως, δεν προκαλεί συμπτώματα στα φυτά επειδή βρίσκεται σε λανθάνουσα κατάσταση. Σε κάποιες περιπτώσεις, τα συμπτώματα που εμφανίστηκαν ως απόρροια του ιού είναι κιτρινισμός του φυλλώματος και γενικότερη καχεξία στα ασθενή φυτά.

Ο ιός της λανθάνουσας δακτυλιωτής κηλίδωσης της ελιάς ανήκει στο γένος Nepovirus, της οικογένειας Comoviride. Το γονιδίωμα του είναι μονόκλωνο RNA και η μετάδοσή του γίνεται με τους νηματώδεις, το πολλαπλασιαστικό υλικό, τη γύρη και μηχανικά με μοσχεύματα. Ο ιός δεν προκαλεί συμπτώματα, καθώς βρίσκεται σε λανθάνουσα κατάσταση.

Ο λανθάνων ιός – 1 της ελιάς ανήκει στο γένος Necrovirus της οικογένειας Tombusviridae. Το γονιδίωμά του είναι μονόκλωνο RNA και η μετάδοσή του πραγματοποιείται μέσω του εδάφους στις ρίζες των ξενιστών.

Ο λανθάνων ιός – 2 της ελιάς ανήκει στο γένος Oleavirus της οικογένειας Bromoviridae. Το γονιδίωμά του είναι μονόκλωνο RNA και η μετάδοσή του πραγματοποιείται με εμβολιασμό και μηχανικά με τον χυμό των φυτών.

Ο λανθάνων ιός – 3 της ελιάς ανήκει στο γένος Marafivirus της οικογένειας Tymoviridae. Το γονιδίωμά του είναι μονόκλωνο RNA και μεταδίδεται έμμονα με έντομα της οικογένειας Cicodellidae. Δεν προκαλεί συμπτώματα στα προσβεβλημένα φυτά, καθώς βρίσκεται σε λανθάνουσα κατάσταση.

Για τη καταπολέμηση των ιών αυτών προτείνεται η εφαρμογή καλλιεργητικών μέτρων. Ορισμένα από αυτά, είναι τα ακόλουθα:

• χρήση ανθεκτικών ποικιλιών και υγιούς πολλαπλασιαστικού υλικού,

• απομάκρυνση και καταστροφή υπολειμμάτων της καλλιέργειας και των ασθενών φυτών,

• καταπολέμηση ζιζανίων, και

• χρήση εντομοστεγών δικτύων και φύτευση φυτών – φραχτών ευαίσθητων στον ιό γύρω από τη καλλιέργεια.

ΔΡ. ΕΙΡΗΝΗ ΚΑΡΑΤΑΣΙΟΥ-ΔΡ. ΗΛΙΑΣ ΚΑΛΦΑΣ

ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ