Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι ασχολούνται με τα καλλωπιστικά φυτά. Βιβλία, τηλεοπτικές εκπομπές, άρθρα σε εφημερίδες κλπ έχουν αναδείξει την πρακτική κηπουρική και οι διάφοροι ερασιτέχνες καταβάλουν μεγάλη προσπάθεια, διαθέτουν πολλούς πόρους αλλά και κόπο για να καλλιεργήσουν εκείνα τα φυτά που μπορούν να διακοσμήσουν ευχάριστα τους χώρους ενός σπιτιού, ενός γραφείου ή ενός κήπου.

Υπάρχει πράγματι πληθώρα φυτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για αυτόν το σκοπό. Παραδείγματος χάρη κάποια είδη χρησιμοποιούνται για να διακοσμήσουν ένα χώρο με τα φύλλα και τη βλάστησή τους. Ωστόσο οι περισσότεροι καλλιεργητές στρέφουν την προσοχή τους σε εκείνα τα φυτά που σχηματίζουν εντυπωσιακά άνθη, καθώς αυτά μπορούν να κοπούν και να τοποθετηθούν στο ανθοδοχείο. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε το γεγονός πως η Ανθοκομία, δηλαδή ο κλάδος της γεωπονίας που ασχολείται με τα καλλωπιστικά φυτά, στηρίζεται σχεδόν κατά το ήμισυ στα κομμένα λουλούδια («δρεπτά άνθη»). Μεγάλα, εύοσμα άνθη, σε έντονα χρώματα μπορούν να φωτίσουν το χώρο και με την ομορφιά τους να τραβήξουν την προσοχή ακόμα και των πλέων απαιτητικών και αυστηρών ανθρώπων. Έτσι λοιπόν, αργά ή γρήγορα, ο ερασιτέχνης κηπουρός θα καταλήξει να αντιμετωπίσει το εξής πρόβλημα: πως θα καταφέρει να διατηρήσει τα άνθη που θα συγκομίσει; Ή για να το πούμε ακόμα πιο απλά, πως θα καταφέρουμε να διατηρήσουμε μια ανθοδέσμη που θα μας προσφέρουν για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα; Δεδομένου μάλιστα του ότι τα τελευταία χρόνια έχει υπάρξει μια στροφή σε ανέξοδες και φιλικές προς το περιβάλλον μεθόδους, στο παρόν άρθρο αναπτύσσονται οι πιο χαρακτηριστικοί και εύκολοι τρόποι με τους οποίους μπορεί κάποιος να το καταφέρει αυτό και μάλιστα στο σπίτι του και χωρίς να χρησιμοποιήσει διάφορα επιβλαβή χημικά που μπορεί να επιβαρύνουν την υγεία του.

1. ΤΟ ΝΕΡΟ ΤΟΥ ΑΝΘΟΔΟΧΕΙΟΥ: Τα μικρόβια είναι ο μεγαλύτερος εχθρός των λουλουδιών μας και γι’ αυτό η συχνή αντικατάσταση του νερού του ανθοδοχείου είναι το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να γίνεται για να συντηρηθούν όσο το δυνατόν περισσότερο. Όταν το νερό παραμένει για περισσότερες από δύο ημέρες και δεν το αλλάζουμε, τότε τα μικρόβια που υπάρχουν μέσα πολλαπλασιάζονται ταχύτατα, μολύνουν και κυριολεκτικά τρώνε τα κοτσάνια των λουλουδιών μας. Για αυτούς τους λόγους το νερό θολώνει και μυρίζει άσχημα. Επομένως συνίσταται να αλλάζουμε το νερό κάθε ημέρα, αλλά και να πλένουμε το ανθοδοχείο με άφθονο σαπουνόνερο σε κάθε αλλαγή.

2. ΤΟ ΚΟΨΙΜΟ ΤΗΣ ΒΑΣΗΣ: Όπως είπαμε και παραπάνω, τα διάφορα μικρόβια που υπάρχουν στο νερό του ανθοδοχείου μας πολλαπλασιάζονται και «τρώνε» τα κλαδιά των λουλουδιών μας. Και ασφαλώς αυτό το πετυχαίνουν ξεκινώντας από τις πλέον ευάλωτες περιοχές, δηλαδή τις τραυματισμένες. Το πρώτο σημείο που ξεκινάει η προσβολή είναι η βάση του κοτσανιού του λουλουδιού. Η τομή της βάσης αλλάζει χρώμα και καφετιάζει από μέρα σε μέρα, ενώ πολλές φορές σχηματίζεται και μια «γλίτσα» στην περιοχή. Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι τα μικρόβια να βουλώνουν τη βάση από το κοτσάνι και το λουλούδι μας να μην μπορεί να τραβήξει νερό. Για τον λόγο αυτό θα πρέπει σε κάθε αλλαγή νερού να κόβεται η βάση του κοτσανιού περίπου 2-3 εκατοστά από κάτω. Επίσης, συνίσταται να μην υπάρχουν κατεστραμμένα ή σπασμένα φύλλα χαμηλά στο κοτσάνι και μέσα στο νερό, γιατί μουχλιάζουν και γενικά βοηθούν τον πολλαπλασιασμό των μικροβίων. Τέλος, αν υπάρχουν σάπια μέρη θα πρέπει να κόβονται με το ψαλίδι (όχι με το χέρι για να μην τραυματίζεται το λουλούδι μας και δημιουργούμε πληγές), ενώ όπου είναι δυνατό να γίνεται πλύσιμο με τρεχούμενο νερό.

3. Η ΑΣΠΙΡΙΝΗ ΣΤΟ ΝΕΡΟ: Η ασπιρίνη προέρχεται από το εκχύλισμα του φλοιού του δέντρου της Ιτιάς της Κλαίουσας και είναι γνωστή για σχεδόν δύο αιώνες για τις θεραπευτικές της ιδιότητες στον άνθρωπο. Από τότε κιόλας, οι νοικοκυρές γνώριζαν πως αν διέλυαν μια ασπιρίνη στο νερό θα μπορούσαν να κάνουν τα λουλούδια τους να ζήσουν περισσότερο. Ειδικά αν έχουμε γαρύφαλλα στο ανθοδοχείο μας, τότε είναι επιβεβλημένη η εφαρμογή της ασπιρίνης και μπορεί να δώσει εξαιρετικά αποτελέσματά. Όμως γιατί η ασπιρίνη αυξάνει τη διάρκεια ζωής των κομμένων λουλουδιών; Κατ’ αρχήν γιατί η ασπιρίνη σκοτώνει όλα εκείνα τα μικρόβια που προαναφέραμε. Επίσης, (και αυτό λίγοι το γνωρίζουν) γιατί η ασπιρίνη είναι παρόμοια με μια ορμόνη που υπάρχει ανεξαιρέτως σε όλα τα φυτά στον κόσμο. Η ασπιρίνη δηλαδή, επηρεάζει τον μεταβολισμό των λουλουδιών και τα κάνει να ζουν περισσότερο. Τέλος, το ελαφρώς όξινο νερό είναι ένα πολύ καλό περιβάλλον για να διατηρηθούν τα λουλούδια μας, ενώ δεν είναι καθόλου καλό για να μεγαλώσουν τα μικρόβια που προαναφέραμε. Επειδή η ασπιρίνη από χημικής άποψης είναι ένα οξύ (η επιστημονική ονομασία της ασπιρίνης είναι «ακετυλοσαλικυλικό οξύ») καταφέρνει και κάνει σχετικά όξινο το νερό του ανθοδοχείου.

4. ΧΥΜΟΣ ΛΕΜΟΝΙΟΥ – ΞΥΔΙΟΥ: Όπως προαναφέρθηκε, το ελαφρώς όξινο νερό είναι ένα καλό περιβάλλον για να διατηρηθούν τα λουλούδια στο ανθοδοχείο. Ένας εναλλακτικός τρόπος για να οξινίσει το νερό του ανθοδοχείου μας είναι να ρίξουμε λίγες μόνο σταγόνες από χυμό λεμονιού ή ξυδιού. Ο χυμός τους θα οξινίσει το νερό με όλες τις παραπάνω ευεργετικές συνέπειες, ενώ παράλληλα θα τονώσει τα λουλούδια μας, καθώς περιέχει βιταμίνη C και κιτρικό οξύ που είναι πολύ ισχυρές και προπαντός φυσικές αντιοξειδωτικές ουσίες.

5. ΖΑΧΑΡΗ: Όλα τα φυτά μέσω της διαδικασία της φωτοσύνθεσης σχηματίζουν ζάχαρη από τον αέρα και το νερό που προσλαμβάνουν από τη ρίζα. Αυτό συμβαίνει γιατί η ζάχαρη είναι η ουσία εκείνη που δίνει την ενέργεια μέσα στο φυτό για να μεγαλώσει. Όμως από τη στιγμή που κόβουμε τα λουλούδια μας και τα βάζουμε στο ανθοδοχείο δεν φωτοσυνθέτουν ικανοποιητικά και αποκτούν έντονες ανάγκες για ενέργεια. Για τον λόγο αυτό θα πρέπει στο νερό του ανθοδοχείου μας να προσθέτουμε και λίγη ζάχαρη, ώστε να τα βοηθήσουμε να ζήσουν περισσότερο. Ωστόσο χρειάζεται προσοχή με τη ζάχαρη, καθώς σε μεγάλες ποσότητες («πηχτό διάλυμα») μπορεί να κάνει τα λουλούδια μας να μην μπορούν να τραβήξουν νερό. Επίσης, η πολύ ζάχαρη μπορεί να προκαλέσει την ανάπτυξη μικροβίων στο νερό του βάζου, γι’ αυτό και καλό θα ήταν να βάζουμε μαζί με τη ζάχαρη και μια ασπιρίνη, ώστε να σκοτώνονται όλα τα μικρόβια.

6. Η ΓΥΡΗ: Η γύρη μπορεί να προκαλέσει την μάρανση των λουλουδιών και αυτό γιατί δίνει το σήμα πως έχει γίνει η επικονίαση και πως πλέον μπορεί να πέσει το λουλούδι και να σχηματιστεί ο σπόρος. Συνεπώς, εκεί όπου είναι δυνατό θα πρέπει να απομακρύνεται η γύρη από τα λουλούδια ώστε να μεγαλώνει η διάρκεια της ζωής τους. Η διαδικασία με την οποία γίνεται αυτό λέγεται «αποστημόνωση», δηλαδή απομάκρυνση – κόψιμο των στημόνων. Οι στήμονες είναι τα αρσενικά όργανα αναπαραγωγής των φυτών, συνήθως βρίσκονται κυκλικά διατεταγμένα μέσα στο άνθος και οι κορυφές τους έχουν κάποια μικρά σακουλάκια πορτοκαλί-κίτρινου χρώματος τα οποία περιέχουν τη γύρη. Όταν αυτά σκάσουν, απελευθερώνεται η γύρη και γίνεται η επικονίαση. Ασφαλώς, στα είδη εκείνα που σχηματίζουν μικρά λουλούδια δεν είναι δυνατόν να γίνει αυτό, όμως σε εκείνα τα είδη που σχηματίζουν μεγάλα άνθη είναι επιβεβλημένη η πρακτική αυτή. Έτσι, παραδείγματος χάρη στα Κρίνα (Lilium) που σχηματίζουν πολύ μεγάλα άνθη, μπορούμε να κόψουμε με ένα μικρό ψαλιδάκι τους στήμονες και να απομακρύνουμε τη γύρη.

7. ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ: Μέχρι σήμερα δεν έχει ανακαλυφθεί κάποιος τρόπος ώστε να αυξήσουμε επ’ άπειρον τη ζωή των λουλουδιών και τελικά κάποια στιγμή αυτά θα μαραθούν. Αν εφαρμόσουμε όλα τα παραπάνω τότε σίγουρα θα καταφέρουμε να αυξήσουμε τη διάρκεια ζωής των λουλουδιών μας για λίγες ημέρες. Ωστόσο υπάρχουν μερικά ακόμα πράγματα που μπορούμε να κάνουμε για να τα βοηθήσουμε και αυτά αφορούν το περιβάλλον. Κατ’ αρχήν το ανθοδοχείο με τα λουλούδια μας δεν θα πρέπει να τοποθετηθεί επάνω η δίπλα σε κάποιο καλοριφέρ – θερμοπομπό – σόμπα κτλ, καθώς η υψηλή θερμοκρασία θα τα ξεράνει. Επίσης, δεν θα πρέπει να τοποθετηθούν σε μέρος που θα τα χτυπάει απευθείας κάποιο κλιματιστικό, καθώς ο ξηρός αέρας που βγάζει μπορεί να μειώσει τη ζωή τους στο βάζο. Τέλος, καλό είναι επίσης να τοποθετούνται δίπλα σε κάποιο παράθυρο ώστε να φωτίζονται ικανοποιητικά.

Όλα τα παραπάνω αποτελούν, ίσως, τους βασικούς τρόπους με τους οποίους μπορεί κάποιος να αυξήσει τη διάρκεια ζωής των λουλουδιών στο βάζο και αφορούν τη βιολογία των λουλουδιών. Ένα όμως είναι το σημαντικότερο μυστικό για τα λουλούδια μας: να τα περιποιούμαστε, να τα φροντίζουμε και να τα αγαπάμε σαν τα μικρά παιδιά μας και τότε σίγουρα αυτά θα ευδοκιμήσουν και θα μας ομορφύνουν το χώρο!

Αναδημοσίευση από το περιοδικό "Αγροτικά Νέα" της Κύπρου