(Lavandula spp.), οικογένεια Lamiaceae
Είναι πολυετές φυτό, φρυγανώδες και πολύκλαδο με όρθιους βλαστούς που φύονται από τη βάση. Aναπτύσσεται σε ξηρικές συνθήκες αξιοποιώντας ορεινές και ημιορεινές περιοχές. Περιοχές με ηλιοφάνεια και βροχές την περίοδο Μαΐου ίουνίου είναι ιδανικές για την ανάπτυξή της. Υπάρχουν διάφορα είδη λεβάντας με διαφορετικές αντοχές στο υψόμετρο.
Για παράδειγμα η Lavandula spica καλλιεργείται σε υψόμετρα από 0 έως 600μ., η L. hybrida από 400 έως 700 μέτρα και η L. vera από 600 μέχρι και 1300 μέτρα.
Πολλαπλασιασμός: Πολλαπλασιάζεται με σπόρο, με μοσχεύματα και παραφυάδες. Τα μοσχεύματα φυτεύονται αύγουστο-Οκτώβριο ή Μάρτιο-απρίλιο για να ριζοβολήσουν. Οι παραφυάδες ετοιμάζονται με παράχωμα επιλεγμένων μητρικών φυτών το φθινόπωρο και πάλι την άνοιξη.
Καλλιέργεια: Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού που προηγείται της φύτευσης γίνεται η προετοιμασία του αγρού με βαθύ όργωμα. Πριν τη φύτευση θα πρέπει να γίνει κατεργασία του εδάφους ώστε να σπάσουν οι σβόλοι χώματος και να αποκτήσει το έδαφος κατάλληλη δομή που θα διευκολύνει τις μετέπειτα εργασίες.
Εγκατάσταση καλλιέργειας: Η μεταφύτευση των φυτών στις τελικές τους θέσεις γίνεται το φθινόπωρο, από Οκτώβριο έως Νοέμβριο και εναλλακτικά την άνοιξη, από Μάρτιο έως Απρίλιο. Οι αποστάσεις φύτευσης εξαρτώνται από τον διαθέσιμο εξοπλισμό και κυμαίνονται από 80 εκατοστά μέχρι ένα μέτρο επί της γραμμής και από 1 μέχρι 1,5 μέτρα μεταξύ των γραμμών.
Εδαφικές απαιτήσεις – Λίπανση: Οι κατάλληλες εδαφοκλιματικές συνθήκες εξασφαλίζουν την καλή ποιότητα του αιθέριου ελαίου. Καταλληλότερα εδάφη θεωρούνται τα ελαφρά χαλικώδη και ασβεστούχα.
Λίπανση: Η λίπανση με 5-8-8 μονάδες N-P-K αντίστοιχα θεωρείται αρκετή για μία ικανοποιητική σοδειά.
Άρδευση: Είναι φυτό ξηρικό με πολύ μεγάλη αντοχή στην ξηρασία. Σε περιόδους παρατεταμένης ανομβρίας μπορεί να γίνει ένα ελαφρύ πότισμα.
Εχθροί – Ασθένειες: Γενικά θεωρείται πολύ ανθεκτικό φυτό σε εχθρούς και ασθένειες. Έχουν αναφερθεί προσβολές από νηματώδεις και κάποια μυζητικά έντομα. Η καταπολέμηση των ζιζανίων (σκαλίσματα, ζιζανιοκτονία) πέρα από την καλή προετοιμασία του χωραφιού, θεωρείται απαραίτητη.
Συγκομιδή – Απόσταξη: Η συγκομιδή γίνεται με καλό και ξηρό καιρό στο στάδιο της πλήρους άνθησης όπου υπάρχει και η μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε αιθέρια έλαια. Η απόδοση σε ξηρό βάρος των ανθικών στελεχών αυξάνεται με την ηλικία της φυτείας από 50 κιλά τον πρώτο μέχρι 300 κιλά μετά τον τρίτο χρόνο. Τα αιθέρια έλαια χρησιμοποιούνται στην αρωματοποιία και τη σαπωνοποιία. Τα αποξηραμένα ανθικά στελέχη χρησιμοποιούνται σαν αντισκωρικό στις ιματιοθήκες. Θεωρείται επίσης τονωτικό, αντιασθματικό, αντικαταροϊκό.
ΔΡ. ΗΛΙΑΣ ΚΑΛΦΑΣ / ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ
ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ