Φαιά σήψη ανθέων ή Μονίλια (Monilinia laxa). Η μονίλια θεωρείται μία από τις σοβαρότερες ασθένειες των πυρηνοκάρπων στη χώρα μας. Οι σήψεις εκδηλώνονται στους καρπούς τόσο πάνω στο δένδρο όσο και μετασυλλεκτικά κατά τη μεταφορά και αποθήκευσή τους.
Συμπτώματα: προσβάλλει συνήθως τα άνθη και τους καρπούς, αλλά μπορεί να εκδηλωθούν συμπτώματα στα φύλλα και στους κλάδους. Την άνοιξη, τα προσβεβλημένα άνθη καφετιάζουν και ξηραίνονται, ενώ παραμένουν πάνω στο δένδρο για μεγάλο χρονικό διάστημα. Οι κλαδίσκοι που φέρουν προσβεβλημένα άνθη εμφανίζουν μικρά έλκη γύρω από τη βάση αυτών των ανθέων, καθώς και στις κορυφές. Συχνά ο μύκητας εξαπλώνεται και στο φλοιό παλαιότερων κλάδων σχηματίζοντας έλκη που βυθίζονται και δημιουργούν ανοικτή πληγή. Πάνω στα έλκη και τις νεκρές κορυφές παρατηρείται συχνά έκκριση κόμμεος. Σε περίπτωση που επικρατεί βροχερός καιρός, τα προσβεβλημένα όργανα καλύπτονται από τις γκρίζες καρποφορίες του μύκητα. Οι καρποί προσβάλλονται προσυλλεκτικά σε όλα τα στάδια ανάπτυξής τους μέχρι τη συγκομιδή. Επίσης, συνήθεις είναι και οι μετασυλλεκτικές σήψεις των καρπών. Αρχικά αναπτύσσεται μια μικρή καφέ κηλίδα η οποία μεγαλώνει γρήγορα και γίνεται μαλακή και υδαρής. Στην επιφάνεια του καρπού εμφανίζονται οι καρποφορίες του μύκητα σε διάταξη συγκεντρικών κύκλων γύρω από το σημείο της προσβολής. Ο προσβεβλημένος καρπός μουμιοποιείται και μπορεί να παραμείνει πάνω στο δένδρο ή να πέσει στο έδαφος.
Συνθήκες ανάπτυξης: ο μύκητας διαχειμάζει στους αποξηραμένους κλαδίσκους με τα άνθη και τα φύλλα, στα έλκη και στους μουμιοποιημένους καρπούς. Τα σπόρια του μεταφέρονται με τον αέρα σε μεγάλες αποστάσεις και με τη βροχή ή τα έντομα σε μικρές αποστάσεις. Συννεφιά, βροχερός και υγρός καιρός (υγρασία >90%) ευνοούν την ανάπτυξη της ασθένειας. Οι καρποί είναι περισσότερο ευπαθείς όσο πλησιάζουν στην ωριμότητα.
Καταπολέμηση
Καλλιεργητικά μέτρα: • Αφαίρεση και καταστροφή όλων των προσβεβλημένων μερών του δένδρου, πριν πέσουν τα φύλλα, ώστε τα ξερά κλαδιά διακρίνονται καλύτερα.
Χημικά σκευάσματα: • Συνιστάται η εφαρμογή 2-3 ψεκασμών την άνοιξη με κατάλληλα και εγκεκριμένα μυκητοκτόνα, ξεκινώντας με την έκπτυξη των οφθαλμών μέχρι και την πτώση των πετάλων. Ενδέχεται να χρειαστούν επιπλέον ψεκασμοί σε περίπτωση βροχερού και ψυχρού καιρού. Επιπλέον, ψεκασμοί το φθινόπωρο μόλις πέσουν τα φύλλα ή τέλη του χειμώνα πριν την έκπτυξη των οφθαλμών με χαλκούχα ή άλλα σκευάσματα βοηθούν στον περιορισμό των πρώτων μολύνσεων την άνοιξη.
• Σε περιοχές με ιστορικό, για προστασία από προσυλλεκτικές και μετασυλλεκτικές σήψεις συνιστάται ψεκασμός των καρπών πριν τη συγκομιδή με κατάλληλα μυκητοκτόνα. Ωστόσο χρειάζεται προσοχή και αυστηρή τήρηση του προβλεπόμενου μεσοδιαστήματος πριν τη συγκομιδή για την αποφυγή υπολειμμάτων. Ταυτόχρονα, οι καρποί θα πρέπει να προστατεύονται από εντομολογικές προσβολές, να συλλέγονται και να μεταφέρονται προσεκτικά, και να διατηρούνται αμέσως στο ψυγείο.
• Ενδεικτικά μυκητοκτόνα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν (δραστική ουσία, αριθμός επεμβάσεων ανά καλλιεργητική περίοδο/ τελευταία επέμβαση): Dithane Plus 80WP, BASF (mancozeb, 4/30), Thiocur 45EW, BASF (myclobutanil, 2/7) Luna Experience, Bayer (fluopyram + tebuconazole, 1-2/3) Flint Max, Bayer (trifloxystrobin + tebuconazole, 2/7), Folicur 25WG, Bayer (tebuconazole, 2/7), Copperfield 20WG, Bayer (υδροξείδιο του χαλκού, 4) Atemi 10 WG, Syngenta (cyproconazole, 3/21), Score 25 EC, Syngenta (difenoconazole, 2/7, κερασιά 3/7),Chorus 50 WG, Syngenta (cyprodinil, 2/7), Switch 25/37.5 WG, Syngenta (fludioxonil + cyprodinil), Daconil 500SC, Syngenta (chlorothalonil, 1/60) Βιολογικά σκευάσματα Επίσης, ενθαρρύνεται η χρήση του μικροβιακού σκευάσματος που περιέχει το βακτηριακό στέλεχος Bacillus subtilis QST 713 (π.χ. Serenade Max της Bayer, 4 επεμβάσεις/καλλιεργητική περίοδο).
Για επιβεβαίωση των σκευασμάτων σε περίπτωση που κάποιο έχει χάσει έγκριση η παραπομπή είναι η εξής.
ΔΡ. ΧΡΥΣΟΒΑΛΑΝΤΟΥ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΥ, ΔΡ. ΗΛΙΑΣ ΚΑΛΦΑΣ / ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΡΠΟΦΟΡΩΝ ΔΕΝΤΡΩΝ
ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ